قرارداد اختیارمعامله چیست؟

قرارداد اختیارمعامله، اوراقی است که به دارنده آن حق یا اختیاری می‌دهد که به واسطه آن دارایی پایه مشخصی را در زمان معینی در آینده و به قیمت مشخص معامله کند. به تاریخ از پیش‌تعیین‌شده اصطلاحا تاریخ انقضا، تاریخ اعمال یا سررسید می‌گویند. به قیمت از پیش‌تعیین‌شده قرارداد، قیمت اعمال یا قیمت توافقی می‌گویند. در یک قرارداد اختیارمعامله دو طرف فروشنده یا ناشر اوراق و خریدار یا دارنده اوراق وجود دارد. خریدار یا دارنده اوراق در سررسید قرارداد باتوجه به سود و زیان حاصل از قرارداد نسبت به اعمال یا عدم اعمال آن اقدام می‌کند. با وجود اینکه خریدار یا دارنده اوراق، حق یا اختیار اعمال قرارداد را دارد، فروشنده اوراق در صورت اعمال قرارداد از سوی خریدار، ملزم به انجام تعهد خود است.

قراردادهای اختیارمعامله بر دو نوع کلی اختیارخرید و اختیار فروش هستند. اختیارخرید حق خرید دارایی پایه در زمان معین و با قیمت مشخص را به دارنده اوراق می‌دهد. اختیارفروش حق فروش دارایی پایه در زمان معین و با قیمت مشخص را به دارنده اوراق می‌دهد. باتوجه به دو نوع کلی فوق‌الذکر، چهار موقعیت معاملاتی ممکن عبارتند از:

خرید اختیار خرید
فروش اختیار خرید
خرید اختیار فروش
فروش اختیار فروش

برای دستیابی به یک قرارداد اختیارمعامله، خریدار قرارداد باید بهای آن را به فروشنده آن بپردازد. به این وجه پرداختی بابت خرید قرارداد اختیارمعامله، "پریمیوم" یا "قیمت اختیار" یا "صرف" می‌گویند. توجه کنید که قیمت اختیار با قیمت توافقی یا قیمت اعمال متفاوت هستند. قراردادهای اختیارمعامله بر روی دارایی پایه مشخصی تعریف می‌شوند. انواع دارایی‌های پایه در این دسته از قراردادها عبارتند از: سهام، کالا، ارز، شاخص سهام، نرخ بهره، قرارداد آتی و... . قراردادهای اختیارمعامله سهام شرکت‌های درج شده در بورس اوراق بهادار، در همان بورس معامله می‌شوند.